Στις 15 Απριλίου τελείωνε η Ολομέλεια της Επιτροπής των Περιφερειών στις Βρυξέλλες. Όμως τα νέα για την έκρηξη του ηφαιστείου στην Ισλανδία είχαν ήδη διατρέξει την αίθουσα. Η συζήτηση για τις συνέπειες της δημογραφικής γήρανσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προκαλούσε πια κανένα ενδιαφέρον. Έχοντας πληροφορηθεί τις συνέπειες της ηφαιστειακής τέφρας και το κλείσιμο όλων των αεροδρομίων της βόρειας Ευρώπης, κατάσταση που προδικάσαμε ότι θα διαρκέσει αρκετές μέρες, σπεύσαμε στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό. Μαζί μας όμως και χιλιάδες άλλοι επισκέπτες της γραφειοκρατικής πρωτεύουσας της ηπείρου μας, σύνεδροι, λομπίστες, φοιτητές, τουρίστες, υπάλληλοι, υπουργοί, βουλευτές, όλο εκείνο το απερίγραπτο μα ενδιαφέρον συνονθύλευμα ανθρώπων που δίνει στην άλλοτε επαρχιακή κωμόπολη κοσμοπολίτικο χρώμα και τη μετατρέπει σε μητρόπολη, όπου ο πλούτος και οι ευκαιρίες συνδέονται με την εκπαίδευση, τις τέχνες, την επιστήμη.
Η ατμόσφαιρα ήταν πολεμική. Όπως στις ταινίες, όταν πλησιάζει ο εχθρός και οι κάτοικοι έντρομοι ψάχνουν οποιοδήποτε μέσο διαφυγής.
Φτάνοντας στο γκισέ ύστερα από αναμονή μιας ώρας περίπου στην ουρά ο υπάλληλος μας αντιμετώπισε με συγκατάβαση: για όλο το βράδυ και την επόμενη μέρα τα γρήγορα τραίνα για Γαλλία, Ιταλία και Γερμανία ήταν γεμάτα! Το σύντομο πολεμικό μας συμβούλιο αποφάσισε αδίστακτα και χωρίς χρονοτριβή. Θα παίρναμε τοπικές ανταποκρίσεις. Ταξιδεύοντας όλη τη νύχτα και με σύντομες στάσεις στη Λιέγη, στο Άαχεν, στην Κολονία, στη Βασιλεία και το Μιλάνο, υπήρχε η ελπίδα να φτάσουμε στη Ρώμη, όπου θα μας περίμενε αεροπλάνο για τη Θεσσαλονίκη το απόγευμα της 16ης Απριλίου (αν δεν είχε κλείσει εν τω μεταξύ και το Φιουμιτσίνο). Ποιος θα έχανε στη θέση μας την ευκαιρία να γνωρίσει τη νυχτερινή εικόνα των σιδηροδρομικών σταθμών σε όλες αυτές τις πόλεις;
Στα σταθμό της Λιέγης τοποθετήθηκε πρόσφατα ένα στέγαστρο τύπου Καλατράβα. Ο σταθμός της Κολονίας ακόμη και στα μαύρα μεσάνυχτα είχε κίνηση. Ο σταθμός του Μιλάνου σταθερή αξία στη μνημειώδη, φασιστική αρχιτεκτονική, μπολιασμένη με σύγχρονη τεχνολογία πολυμέσων. Η Ρώμη, μια από τα ίδια, νότος σαν κι εμάς.
Όπως και να το κάνουμε ο σιδηρόδρομος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ενοποιητικούς παράγοντες της γηραιάς μας ηπείρου. Εκεί που τα βαγόνια κουβαλούσαν στρατιές, αιχμαλώτους, θύματα γενοκτονίας, σήμερα συνδέουν τόπους, πολιτισμούς, παραδόσεις και οικονομίες. Το πυκνό δίκτυο μπορεί να σε οδηγήσει παντού με ασφάλεια, ταχύτητα και άνεση. Μπορείς να κοιμηθείς, να διαβάσεις, να γευματίσεις, να γράψεις (αυτό το κείμενο γράφηκε εν κινήσει). Να περπατήσεις, να πλυθείς, να απολαύσεις το τοπίο, να ταξιδέψεις με ταχύτητα ανέφικτη ακόμη και για γρήγορο ΙΧ αυτοκίνητο.
Ο σιδηρόδρομος πρωτολειτούργησε στις αρχές του 19ου αιώνα στην Αγγλία. Στην ηπειρωτική Ευρώπη πρώτη φορά το 1835 συνδέθηκαν η αδελφή μας πόλη Νυρεμβέργη με τη διπλανή της Φύρτη με μια γραμμή περίπου 30 χιλιομέτρων. Το νέο μεταφορικό μέσο όφειλε την επινόησή του στη βιομηχανική επανάσταση, δημιουργήθηκε από τον καινούργιο κόσμο και τον επαναδημιούργησε διευκολύνοντας την καπιταλιστική συσσώρευση, τη μεγέθυνση των ορίων, την ανακάλυψη και την κατάκτηση ολόκληρων ηπείρων. Η επέκταση των λευκών εποίκων στην Αμερική έγινε εφικτή χάρη στο καινούργιο μεταφορικό μέσο. Των αποικιοκρατών στην Αφρική και τις Ινδίες, το ίδιο. Από την άλλη πλευρά, ο παγωμένος χιονιάς της Ρωσίας δεν ήταν ο μοναδικός συντελεστής της ήττας του Χίτλερ, ο οποίος παρέβλεψε την αδυναμία της επιμελητείας του σε μια Σοβιετική Ένωση χωρίς τραίνα και δρόμους.
Μπορεί σήμερα ο σιδηρόδρομος να επισκιάζεται από τη λάμψη και την ταχύτητα του αεροπλάνου, παραμένει όμως ο ασφαλέστερος, οικονομικότερος και πιο άνετος τρόπος για μέσες και, γιατί όχι, για μεγάλες αποστάσεις.
Αναρωτιέται κανείς γιατί άραγε οι πατέρες του έθνους μας δεν αντιλήφθηκαν την ενοποιητική λειτουργία του σιδηροδρόμου και τον βασικό του ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη. Και ως πότε θα συνεχίζεται η θλιβερή κατάσταση του ΟΣΕ και των τραίνων στην πατρίδα μας.
Η ατμόσφαιρα ήταν πολεμική. Όπως στις ταινίες, όταν πλησιάζει ο εχθρός και οι κάτοικοι έντρομοι ψάχνουν οποιοδήποτε μέσο διαφυγής.
Φτάνοντας στο γκισέ ύστερα από αναμονή μιας ώρας περίπου στην ουρά ο υπάλληλος μας αντιμετώπισε με συγκατάβαση: για όλο το βράδυ και την επόμενη μέρα τα γρήγορα τραίνα για Γαλλία, Ιταλία και Γερμανία ήταν γεμάτα! Το σύντομο πολεμικό μας συμβούλιο αποφάσισε αδίστακτα και χωρίς χρονοτριβή. Θα παίρναμε τοπικές ανταποκρίσεις. Ταξιδεύοντας όλη τη νύχτα και με σύντομες στάσεις στη Λιέγη, στο Άαχεν, στην Κολονία, στη Βασιλεία και το Μιλάνο, υπήρχε η ελπίδα να φτάσουμε στη Ρώμη, όπου θα μας περίμενε αεροπλάνο για τη Θεσσαλονίκη το απόγευμα της 16ης Απριλίου (αν δεν είχε κλείσει εν τω μεταξύ και το Φιουμιτσίνο). Ποιος θα έχανε στη θέση μας την ευκαιρία να γνωρίσει τη νυχτερινή εικόνα των σιδηροδρομικών σταθμών σε όλες αυτές τις πόλεις;
Στα σταθμό της Λιέγης τοποθετήθηκε πρόσφατα ένα στέγαστρο τύπου Καλατράβα. Ο σταθμός της Κολονίας ακόμη και στα μαύρα μεσάνυχτα είχε κίνηση. Ο σταθμός του Μιλάνου σταθερή αξία στη μνημειώδη, φασιστική αρχιτεκτονική, μπολιασμένη με σύγχρονη τεχνολογία πολυμέσων. Η Ρώμη, μια από τα ίδια, νότος σαν κι εμάς.
Όπως και να το κάνουμε ο σιδηρόδρομος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ενοποιητικούς παράγοντες της γηραιάς μας ηπείρου. Εκεί που τα βαγόνια κουβαλούσαν στρατιές, αιχμαλώτους, θύματα γενοκτονίας, σήμερα συνδέουν τόπους, πολιτισμούς, παραδόσεις και οικονομίες. Το πυκνό δίκτυο μπορεί να σε οδηγήσει παντού με ασφάλεια, ταχύτητα και άνεση. Μπορείς να κοιμηθείς, να διαβάσεις, να γευματίσεις, να γράψεις (αυτό το κείμενο γράφηκε εν κινήσει). Να περπατήσεις, να πλυθείς, να απολαύσεις το τοπίο, να ταξιδέψεις με ταχύτητα ανέφικτη ακόμη και για γρήγορο ΙΧ αυτοκίνητο.
Ο σιδηρόδρομος πρωτολειτούργησε στις αρχές του 19ου αιώνα στην Αγγλία. Στην ηπειρωτική Ευρώπη πρώτη φορά το 1835 συνδέθηκαν η αδελφή μας πόλη Νυρεμβέργη με τη διπλανή της Φύρτη με μια γραμμή περίπου 30 χιλιομέτρων. Το νέο μεταφορικό μέσο όφειλε την επινόησή του στη βιομηχανική επανάσταση, δημιουργήθηκε από τον καινούργιο κόσμο και τον επαναδημιούργησε διευκολύνοντας την καπιταλιστική συσσώρευση, τη μεγέθυνση των ορίων, την ανακάλυψη και την κατάκτηση ολόκληρων ηπείρων. Η επέκταση των λευκών εποίκων στην Αμερική έγινε εφικτή χάρη στο καινούργιο μεταφορικό μέσο. Των αποικιοκρατών στην Αφρική και τις Ινδίες, το ίδιο. Από την άλλη πλευρά, ο παγωμένος χιονιάς της Ρωσίας δεν ήταν ο μοναδικός συντελεστής της ήττας του Χίτλερ, ο οποίος παρέβλεψε την αδυναμία της επιμελητείας του σε μια Σοβιετική Ένωση χωρίς τραίνα και δρόμους.
Μπορεί σήμερα ο σιδηρόδρομος να επισκιάζεται από τη λάμψη και την ταχύτητα του αεροπλάνου, παραμένει όμως ο ασφαλέστερος, οικονομικότερος και πιο άνετος τρόπος για μέσες και, γιατί όχι, για μεγάλες αποστάσεις.
Αναρωτιέται κανείς γιατί άραγε οι πατέρες του έθνους μας δεν αντιλήφθηκαν την ενοποιητική λειτουργία του σιδηροδρόμου και τον βασικό του ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη. Και ως πότε θα συνεχίζεται η θλιβερή κατάσταση του ΟΣΕ και των τραίνων στην πατρίδα μας.
Σχόλια